Zekeriya Sertel Kimdir Biyografisi Hayatı
Zekeriya Sertel Hayatı Zekeriya Sertel Kimdir Biyografisi
Türk basın tarihinin önde gelen isimlerinden birisidir. Cumhuriyet öncesinde Selanik’te başlayan gazetecilik yaşamına, cumhuriyet devrinde Cumhuriyet gazetesinin kurucularından birisi olarak devam etmiş; devrin en önemli dergilerinden birisi olan Resimli Ay’ı yayımlamış ve bu dergi aracılığıyla Nazım Hikmet’i Türk okurlarla buluşturmuştur. Ülkenin ilk ansiklopedisi olan Hayat Ansiklopedisi’ni hazırlayan, II. Dünya Savaşı yıllarında yüksek tirajlı ve faşizm karşıtı bir gazete olan Tan Gazetesi’ni çıkaran kişidir.
İlk Türk kadın gazetecilerden Sabiha Sertel (Derviş)’in eşidir.
Selanik’e bağlı Usturumca’da dört çocuklu varlıklı bir ailenin en büyük çocuğu olarak 1890 yılında doğdu. İlk öğrenimini doğduğu yerde, orta öğrenimini Selanik ve Edirne Lisesi’nde tamamladıktan sonra Selanik’teki Hukuk Mektebi’nde devam etti. Küçük yaşta annesi Saniye Hanım’ı, 16 yaşında iken babası Hacı Halim Ağa’yı kaybettiği için henüz lisedeyken kardeşlerinin sorumluluğunu üstlendi.
Selanik Yılları
Gazeteciliğe, Selanik’te hukuk öğrenimi görmekte iken ‘İttihat ve Terakki’nin yayın organı ‘Rumeli’de başladı. Gazetenin yöneticisi Yunus Nadi ile ilk defa Rumeli gazetesinde birlikte çalışma olanağı bulmuştu.
O yıllarda Diyarbakır’dan Selanik’e getirtilerek İttihat ve Terakki’nin genel merkezinin bulunduğu bu şehirde partinin ideolojisini yapmak ve yaymakla uğraşan Ziya Gökalp’ten aldığı ilham, onu Yunus Nadi ile birlikte “Yeni Felsefe” adlı küçük bir dergi çıkarmaya yöneltti. Bu dergideki yazılarında kapütülasyonların kaldırılması, kadınların özgürleştirilmesi fikirlerini savundu.
Aynı dönemde bir Fransız okulunda gece kurslarına katılarak Fransızca öğrendi; bir İtalyan bilim adamından dersler alarak felsefe ve sosyoloji bilgisini genişletti. Arkadaşı Nebizade Hamdi ile üzerinde bir yıl çalışarak ilk kitabı olan “Hayat Ve Şebab (Yaşam ve Gençlik)”‘ı yayınladı (1911). Kitabında, geleceğin gençliğin elinde bulunduğu ve bu nedenle gelecek kuşakları müspet bilimle eğitmenin önemli olduğu üzerinde durdu.
İlk öğrenimini Selanik’te, orta öğrenimini Selanik ve Edirne’de tamamladı. Selanik’te Hukuk Mektebi’ne devam etti. Gazeteciliğe Selanik’te yayınlanan İttihat ve Terakki’nin yayın organı ’Rumeli’de başladı. Selanik’in işgalinden sonra İstanbul’a geldi. “Tasvir-i Efkar’ gazetesinde çalışmaya başladı. İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirdi. Paris’te Sarbonne Üniversitesi’nde sosyoloji öğrenimi gördü. 1’nci Dünya Savaşı başlayınca İstanbul’a döndü. 1914’de kendi gazetesi Turan’ı yayınlamaya başladı. 1919’da eşi Sabiha Sertel’le birlikte ABD’ye gitti. Columbia Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi’ni bitirdi. 1924’te ’Resimli Ay’ dergisini yayınlamaya başladı. Dergideki yazılar nedeniyle İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı, 3 yıl hapse mahkum oldu. 1932’de Faik Sabri Duran’la birlikte ’Hayat Ansiklopedisi’ni çıkardı. 1936’da Tan gazetesini Ahmet Emin Yalman’la birlikte satın aldı. Tan, 2. Dünya Savaşı sırasında etkili bir gazete oldu. Tek Parti yönetiminin siyasi baskılarının artması üzerine eşi Sabiha Sertel’le birlikte Paris’e gitti. Daha sonra Bakü’ye geçtiler. Sabiha Sertel, Eylül 1968’de Bakü’de yaşamını yitirdi. Zekeriya Sertel yeniden Paris’e yerleşti. 1977’de Danıştay kararıyla İstanbul’a dönebildi. Ölümüne kadar Cumhuriyet ve Vatan gazetelerinde yazdı.
Zekeriya Sertel ESERLERİ
Hayat ve Şebap(1911, Selanik, Nebizade Hamdi ile birlikte)
Hayat Ansiklopedisi (1932, ekip çalışması)
Davamız ve Müdafaamız (1946, Sabiha Sertel ile birlikte)
Mavi Gözlü Dev (1968, Ant Yayınları)
Nazım Hikmet’in Son Yılları (1978, Milliyet Yayınları)
Rus Biçimi Sosyalizm (1993, İletişim Yayınları)
Amerikan Biçimi Yaşam (1993, Yapı Kredi Yayınları)
Sertellerin Anılarında Nazım Hikmet ve Babıali (1993, Adam Yayınları, Sabiha ve Yıldız Sertel ile birlikte)
